Plastik Malzemelerin Tarihi

Suni reçinelerin keşfinden önce, plastik maddeler yalnız tabii maddelerden hazırlanıyor ve orta kalitede ürünler elde edilebiliyordu. 1840′ta kauçuğun kükürtle işlenmesi, plastik maddelerin daha üstün nitelikler kazanmasını sağladı. 0 zaman, tabii maddelerin plastik madde haline getirilmesi için araştırmalar yapıldı. Bunun sonucu, 1869′da nitrik asidin selüloza tepkimesiyle elde edilen ve temel maddesi nitroselüloz olan selüloit ve 1879′da da kazeinden çıkarılan galalit sınai olarak üretildi.


Reçinelerin ve zamkların molekül ağırlıklarının çok fazla olduğu anlaşılınca, kimyacılar bu tür molekülleri suni olarak meydana getirmeğe çalıştı. 1909′da Baekeland, temel maddesi fenol-formaldehit olan ilk organik plastiği, bakalit’ i buldu. 1915′te, selüloitten daha zor tutuşabilen selüloz asetat üretimi başarıldı. Daha sonra art arda, üre-formaldehit (1921), polimetilmetakrilat (1928), polistiren (1930), vinil asetat ve vİnil poliklorür (1932), bütadien kauçuğu, Melamin-formaldehit, poliamitler, poliüretanlar (1938), yoğunluğu az olan polietilen (1940), viniliden poliklorür (1941). nitrik akrilik ve flüorlu etilen bileşikleri (1943), Silikonlar (1945), yoğunluğu fazla olan polietilen (1954), polipropilen ve polikarbonatlar (1956) ortaya çıktı. Başlangıçta sadece, tabii maddelerin benzerleri olan suni maddeler elde etmeğe çalışılıyordu. Elde edilen bu reçinelerin tabii maddelerden daha üstün nitelikler taşıdığı ve sentetik dokuma elyaflarının üretimiyle boya ve vernik yapımı gibi daha önce düşünülen uygulamalara yol açtığı fark edildi.

Plastik sanayiinde kullanılan hammaddeler, inorganik maddelerden, bitkilerden ve az miktarda da hayvanlardan çıkarılır.

En önemli temel inorganik maddeler kireçtaşı, tuz, maden kömürü, ham petrol ve yanabilen tabii gazlardır. Kireçtaşı, kireç üretimine yarar, bu da elektrik fırınında kokla işlenerek plastiklerin en önemli hammaddelerinden biri olan asetilenin elde edildiği kalsiyum karbürü meydana, getirir.

Elektroliz işleminden geçirilen tuz, bazı vinilli reçinelerin önemli bir bileşeni olan kloru meydana, getirir. Maden kömürünün havagazı veya kok üretimi için kuru kuruya damıtılmasıyla, polietilenin hammaddesi olan etilen ile katran elde edilir; katranın damıtılmasından da benzol (polistiren’ in hammaddesi), fenol (bakalitin hammaddesi), tamamlayıcı maddelerin elde edilmesinde yararlanılan birçok ara madde elde’ edilir. Ham petrolün ve yanabilir tabii gazların damıtılması veya cracking’ iyle özellikle etilen veya asetilen elde edilir. Bitkilerden, tamamlayıcı maddelerin elde edilmesine yarayan ve selülozlu reçineler ile yağ asitlerinin temel maddesi olan selüloz çıkarılır. Hayvanlardan ise, sadece galalit in temel maddesi olan kazein sağlanır.

Reçinelerden ve tamamlayıcılardan üretilen çok sayıdaki plastik maddeler başlıca iki gruba ayrılır.

İlk Plastik Ne Zaman Yapıldı?

Plastik, polimerizasyon adı verilen bir kimyasal işlem sonucunda elde edilir. Günümüz teknolojisi ve modern bilgiler olmadığı halde, on dokuzuncu yüzyıl kimyagerleri plastik yapımını anlamışlardı. Vinil Klorid adı verilen ilk plastik, 1838’de yapıldı. Bunu hemen 1839’da stiren, 1843’te akrilik ve 1847’de polyester takip etti. Ama o zaman hiç kimse kullanım alanının bu kadar geniş olabileceğini tahmin etmiyordu.

O yüzyılın sonlarında, kimyagerler bunların yerini alacak daha ucuz üretim malzemeleri bulmaya karar verdiler. 1869’da John Hyatt, fil dişinin yerine kullanılabilecek bir madde ararken selüloidi buldu. Bu sert ve dövülebilir madde devrim niteliğindeydi; kimyagerler arasında yeni sentetik maddeler geliştirme konusunda bir akım yarattı. Ancak plastik dalında en büyük gelişme 1909’da fenoformaldehidin Leo Baekeland tarafından bulunmasıydı. Leo bu maddenin hem her şekle girebildiğini hem de çok ucuz olduğunu keşfetti. Bu maddeye bakalit adını verdi ve madde, kitle kullanımına sunulmak için yüksek miktarlarda üretilen ilk sentetik madde oldu.


Alıntı