Yapılarında karboksil grubu bulunduran bileşiklere karboksilli asitler denir. Karboksilli Asitler a. Yapısında bulundurdukları —COOH grubu sayısına göre: 1. Mono karboksilli asitler Yapılarında 1 tane —COOH grubu bulunduranlar 2. Poli karboksilli asitler Yapılarında birden fazla —COOH grubu bulunduranlar. 2 tane —COOH grubu bulunduranlara di karboksilli asitler 3 tane —COOH grubu bulunduranlara tri karboksilli asitler adı verilir. b. Yapılarında —OH ya da —NH2 bağlı olanlar 1. —COOH grubu yanında —OH grubu da bağlı ise oksi asitler adı verilir. 2. —COOH grubu yanında —NH2 grubu da bağlı ise amino asitler adı verilir. Mono karboksilli asitlerin genel formülleri şeklindedir. CnH2nO2 kuralına uyar. İsimlendirme yapılırken aynı sayıda karbon u bulunduran alkanların sonuna "oik asit" eki getirilir. R grubu dallanmış bir hidrokarbon ise, karboksil grubunun bulunduğu karbon una birinci karbon numarası verilerek diğerleri numaralandırılır. Ayrıca COOH grubundan sonraki 2. karbon una a, 3. karbon una b, 4. karbon una g harfleri verilerek de isimlendirme yapılır. Poli asitler ise şöyle isimlendirilir; Karboksilli Asitlerin Elde Edilişleri 1. Primer alkollerin iki derece yükseltgenmesinden Primer alkoller bir derece yükseltgenirse aldehitler oluşur. Aldehitler yükseltgenirse karboksilli asitler oluşur. Yani primer alkoller 2 kademe yükseltgenirse karboksilli asitler oluşur. 2. Grignard Bileşiklerinden 3. Karboksilli Tuzlarından R—COONa + HBr ® R—COOH + NaBr Karboksilat Tuz Karboksilli Asit Karboksilli Asitlerin Özellikleri ve Reaksiyonları 1.Karboksilli asitlerin molekülleri arasında dihidrojen bağı vardır. Bundan dolayı aynı karbon sayılı, eter, aldehit, keton ve alkollerden daha yüksek sıcaklıkta kaynarlar. 2.Su ile hidrojen bağı oluşturabildiklerinden suda kolayca çözünürler. Ancak zayıf asit olduklarından suda az iyonlaşırlar. Molekül ağırlığı arttıkça iyonlaşma % leri azalır. 3.Homolog sıra oluşturabilirler. 4.Aktif metallerle H2 gazı açığa çıkarırlar. Alkoller yalnızca K ve Na gibi metallerle tepkime verirler. Asitler ise K, Na, Mg, Zn…… gibi metallerle de tepkime verirler. Bu özellik Karboksilli asitleri alkollerden ayırır. 2R—COOH + Ca ® (R—COO)2 Ca + H2 Karboksilli asitler, bazlarla nötürleşme tepkimesi verirler. R—COOH + NaOH ® R—COONa + H2O Asit Tuz Karboksilli asitler, karbonatlı (Na2CO3, MgCO3…) tuzlarla tepkime verirler. 2R—COOH+CaCO3 ® Ca(R—COO)2(g) + CO2 + H2O Asitin karboksil grubundaki OH grubu çıkarılırsa kalan kısma açil grubu denir Karboksilli asitler, alkollerle esterleri oluştururlar.
